ŚWIDNIK
Treść
Kapliczka w Świdniku przy Dworze.
Sołtys wsi Świdnik
Maria Twardowska
Rada Sołecka:
- Biskup Grażyna
- Borucki Łukasz
- Bugajski Krzysztof
- Bugański Bartłomiej
- Kokoszka Agata
Świdnik – wieś położona w dolinie prawego dopływu Słomki, należy do starych miejscowości. Znalezione cmentarzysko i przedmioty z epoki neolitu, świadczą o bardzo dawnym zasiedleniu okolicznych terenów. W 1326 roku wzmiankowana jest jako wieś rycerska. Z początkiem XV wieku należała do niejakiego Leszka, a w drugiej połowie XV wieku do Zegoty Gabońskiego. Następnie dziedzicami wsi byli Rogowscy z Rogów, Sędzimirowie z Łukowicy potem Wielogłowscy, którzy wybudowali istniejący do dnia dzisiejszego dwór. Od 1821 roku właściciele zmieniali się wielokrotnie. Ostatnią jego dziedziczką do 1946 roku była Marianna z Walterów Śmiałowska. Na przełomie XIX i XX wieku w Świdniku były jeszcze trzy nieistniejące dzisiaj dworki: „Niżni” należący do Walterów, „Wyżni”- Gostkowskich i „Na Owieczce”- Reklewskich. Świdnicki dwór wzniesiony w 1752 roku położony jest w starym parku krajobrazowym, wyraźnie odcinającym się od rosnących wokoło sadów. Park przecięty jest w połowie aleją, poprowadzoną od drogi i zakończoną kolistym podjazdem pod wejściowy ganek. Dwór zwrócony jest frontem do północy, drewniany, modrzewiowy, zbudowany na zrąb, tynkowany, parterowy z facjatką z tyłu. W części wschodniej drewnianych stropów na jednej z belek zachował się łaciński napis z datą budowy: BENEDIC DOMINE DOMUM ISTAM EXTRVITAM 1752 AD. DIEBUS 7 BRIS ET OMNIS HABITANTES IN EA. (Błogosław Panie domowi temu wzniesionemu 7 października 1752 roku pańskiego i wszystkim jego mieszkańcom). Dwór posiada dosyć bogaty detal architektoniczny. Dwa rokokowe kominki dwukondygnacyjne; jeden z ramą ornamentalną i maszkaronem, drugi skromny z ornamentem, a także częściowo zachowaną, bądź odtworzoną stylową stolarkę z profilowanymi płycinami, okładzinami futryn drzwi i obramieniami okien. Na końcu brzozowej alejki po stronie południowo-wschodniej znajduje się dworska kaplica z XVIII wieku. Murowana, półokrągła, sklepiona kolebkowo z kamiennym portalem. Posiada drzwi żelazne z XVIII w. Wewnątrz obraz Matki Boskiej Bolesnej z początku XIX w. Według tradycji kaplica dworska wzniesiona została na zbiorowym grobie pomordowanych arian.
W ogrodzie dworskim znajdują się pozostałości zbudowanego w XVI w. przez Marcina Rogowskiego zboru ariańskiego. Zachowała się sklepiona dwudzielna piwnica, w obrębie wału ziemnego o trzech ramionach, przylegających do stoku wzgórza.
Wzmiankowana jest po raz pierwszy w 1588r., jako wieś rycerska. Przy końcu XIV w. Świdnik należał do Leszka z synem Andrzejem. W II połowi 3 XV w. właścicielem wioski był Żegota; Gabonski – herbu Janina (na polu czerwonym tarcza rycerska, w szczycie ogon pawi).
W 1581r. wieś należała do Stanisława Rogowskiego z Rogow-herbu Nabra. Rogowski posiadał 4 łany kmiece, 5 zagrodników z rolą, 1 komornika z bydłem i 2 rzemieślników. Ponadto Rogowski posiadał swoje dobra w Jastrzębiu, gdzie było 5 zagrodników z rolą i dwóch komorników bez bydła. Rogowscy byli aktywnymi Arianami. Marcin Rogowski- podwojewodzi sądecki wybudował w Świdniku zbór ariański.
W 1629 r. właścicielem Świdnika był Sebastian Wielogłowski herbu Starykoń (w polu czerwonym koń w biegu, na szczycie korona złota a w niej wbity topor „HERBARZ RODÓW SZLACHECKICH KRÓLESTWA POLSKIEGO” Część I,
Warszawa,1855 r.).
Wielogłowski był ponadto właścicielem Jastrząbia, części Wolicy koło Stronią oraz Zagorowa. Wielogłowskich wspomina jeszcze w 1755 r. kronikarz ks. Stanisław Owsiński z Jazowska.
W 1752r. dziedzic w Świdniku rozpoczyna budowę dworu, który zachował się do czasów obecnych. Jest to dworek drewniany, zbudowany na zrąb, tynkowany, bielony, parterowy z facjatą od tyłu, na narożnikach ma kwadratowe alkierzyki.
Sołectwo – Świdnik
Oprócz zabytkowego dworku znajduje się tu kaplica dworska, murowana z XVIII w .zbudowana od strony ołtarza na półokrągło o sklepieniu kolebkowym. Żelazne drzwi pochodzą z XVIII w. Wewnątrz kaplicy znajduje się obraz Matki Boskiej Bolesnej z XIX w. Nieopodal w odległości kilku metrów stał niegdyś zbór Ariański.
Do niedawna jeszcze istniała tutaj sklepiona piwnica (dwudzielna), która stała w obrębie wału ziemnego, przylegającego do stoku wzgórza. Dziś po tej piwnicy pozostał tylko dół, Resztki kamiennej piwnicy zabrał ktoś na cele budowlane. W lipcu 1967 r. podczas gwałtownej burzy i wichury kaplica została prawie doszczętnie zniszczona na skutek zwalenia się na nią lipy. Obecnie jest odremontowana, i można zwiedzać.